Eerste hulp bij schendingen van de arbeidsrechten van clandestiene werknemers
Enkele indicatoren van problemen op de werkvloer
In het kader van de individuele hulpverlening:
- Sommige mensen zonder wettig verblijf worden sterk gecontroleerd door hun werkgever. Dit kan blijken uit afspraken die maar heel moeizaam kunnen gemaakt worden, personen die hen constant begeleiden (zie kader: de zogenaamde ‘vrienden’). Geef dan op zijn minst informatie over rechten mee, en het signaal dat je openstaat voor een gesprek. Zorg ervoor dat de persoon in kwestie zelf je contactgegevens krijgt. Probeer indien mogelijk een gesprek onder vier ogen te krijgen, eventueel door zelf een tolk te regelen.
- Sommige zware werksituaties kunnen ook fysiek sporen nalaten. Zo zijn er mensen die ’s nachts werken en duidelijke tekenen van oververmoeidheid tonen. Dit maakt het voor hen soms moeilijk om andere afspraken na te komen.
Medische problemen:
- Bepaalde problemen waarvoor dringende medische hulp wordt gevraagd, zoals rugproblemen, kunnen duiden op zwaar fysiek werk. Sommige medische problemen zijn het gevolg van een arbeidsongeval. Een sociaal assistent die het medisch dossier van een persoon zonder wettig verblijf begeleidt, doet er dan ook goed aan om eveneens te vragen naar de oorzaken van bepaalde problemen (zie stap 3 handelen).
- Werknemers met zware of levensbedreigende arbeidsongevallen worden vaak binnengebracht in de spoeddienst van ziekenhuizen. In dat geval kunnen heel specifieke indicatoren wijzen op een werksituatie:
- de aard van het letsel
- werkkledij
- het gedrag van de persoon die de gewonde binnenbrengt (de werkgever?)
- een onsamenhangend verhaal over de oorzaak van het ongeval.
Opgelet! Wees alert voor mogelijke ‘vrienden’ en ‘vertalers’. Het is niet altijd mogelijk om hun precieze rol in te schatten. Mogelijk maken ze het de hulpvrager of jou moeilijk om vrijuit te spreken, omdat ze zelf de werkgever zijn of er een band mee hebben. Zorg ervoor dat de hulpvrager je nadien nog eens persoonlijk kan contacteren, of zorg indien nodig en mogelijk zelf voor een tolk van een gespecialiseerde organisatie voor sociaal tolken.
In dergelijke situaties kan de aangifte van een arbeidsongeval een wereld van verschil maken. Zeker wanneer het gaat over een ongeval met blijvende letsels en arbeidsongeschiktheid (zie stap 3 handelen).
Reacties
Volgende hoofdstuk:
Materiƫle noden
Adressen
Bij deze instanties vindt u mogelijk meer informatie in verband met uw vraag.
Overige
Ba-bel, Vlaamse Tolkentelefoon
Vooruitgangsstraat 323/3
1030 Brussel
*T* 02 208 06 11
*F* 02 208 06 12
info@vlaamsetolkentelefoon.be
Sociaal Vertaalbureau Brussel Onthaal
Cellebroersstraat 16
1000 Brussel
*T* 02 511 27 15
*F* 02 503 02 29
svb.bo@skynet.be