Eerste hulp bij schendingen van de arbeidsrechten van clandestiene werknemers
Tips die kunnen helpen om het gesprek op gang te brengen
Spreek over werk in algemene termen. Maak daarbij duidelijk hoe je daar als hulpverlener tegenover staat. Bv.:
- Ik zal niets van wat je zegt doorgeven aan de autoriteiten.
- Ik begrijp dat je geen andere keus hebt dan te werken, als je wilt overleven.
- Ik veroordeel je niet omdat je zwartwerkt.
- Je hebt arbeidsrechten. De werkgevers, niet de werknemers zijn strafbaar.
Stel vragen, en begin met algemene vragen:
- Lukt het om rond te komen?
- Wanneer kan je komen? Moet je dan niet werken? Is het makkelijk om vrijaf te krijgen op je werk? (bij het maken van een afspraak)
- Is het werk niet te zwaar?
- Heb je een goede relatie met je baas?
Als je vaststelt dat er sprake is van een van de indicatoren voor problemen op de werkvloer (zie verder), kun je daarop inpikken en specifieke vragen stellen.
- Hoe komt het dat je rugpijn hebt?
- Heb je vaak hoofdpijn?
- Waarom slaag je er plots niet meer in om in je levensonderhoud te voorzien?
Spreken over werk is soms makkelijker als het over situaties van ‘vrienden’ gaat, dan wanneer je moet toegeven dat je het over jezelf hebt. Zeker als het over pijnlijke onderwerpen gaat waarover de persoon in kwestie zich mogelijk schaamt. Vele werksituaties op de informele arbeidsmarkt zijn ook ‘grijs’. Het is met andere woorden niet altijd duidelijk in welke mate de werknemer zelf een strafbaar feit heeft begaan. Dit kan bv. het geval zijn wanneer valse papieren of facturen zijn gebruikt, of als de werknemer zelf collega’s heeft geronseld. Geef daarom de persoon tegenover je de ruimte om in de derde persoon te spreken en probeer op die manier de werknemer correct te informeren.
De ervaring leert dat, eens men erin slaagt om over werk te spreken, verhalen over eventueel misbruik en problemen snel vanzelf komen.
Reacties
Volgende hoofdstuk:
Spreken in groep
