Arbeidsrechten hebben geen grenzen

Een werk van lange adam

Bereid zijn te investeren

Een volgehouden investering van middelen, tijd en energie, dat hebben alle praktijkvoorbeelden uit dit inspiratieboek gemeen. De werknemers zelf zijn kwetsbaar en sceptisch, en de politieke en legale situatie waarbinnen de acties gevoerd worden is moeilijk.

• Er moet buiten de platgetreden paden gezocht worden.
• Acties moeten met een zorgvuldige analyse onderbouwd zijn.

• Er moet voldoende tijd zijn om werknemers op te zoeken op plaatsen waar ze te vinden zijn, hun vertrouwen te winnen, en samen met hen de juiste strategieën uit te stippelen.

  Ook wanneer het initiatief van de werknemers zelf komt, moet er goed nagedacht worden over het antwoord en het engagement dat men bereid is daartegenover te stellen. Vandaar dat de vraag naar ‘waarom’ men werknemers zonder papieren verdedigt, zo belangrijk is.

  Georganiseerde groepen werknemers hebben meestal minstens één voltijdse begeleider. In alle voorbeelden die we zijn tegengekomen, speelde professionele begeleiding een belangrijke rol. Ook als de werknemers zelf het initiatief hadden genomen. Voor de Justice for Janitors campagne 10 besteedde de vakbond SEIU miljoenen aan begeleiders, logistieke en inhoudelijke steun, voor elk van de afzonderlijke campagnes die in de verschillende Amerikaanse steden werden gevoerd.

  Voorbeelden: MRCI, FNV, de worker centers in de VS bv Coalition of Immokalee Workers, ROC New York en the Workplace Project. In de publicatie ‘Tools for Social Change’ van MRCI, is het intensieve werk voor het opbouwen van succesvolle werknemerscomités uitgebreid beschreven.

  Bereid zijn vol te houden

  Het spreekt voor zich dat successen niet kunnen behaald worden op één jaar tijd. Er moet eerst gewerkt worden aan bewustwording en analyse. Vervolgens is de strijd vaak lang en vol hindernissen en teleurstellingen. Het volstaat om de sociale geschiedenis van België en Europa onder de loep te nemen, om te beseffen dat dit nu eenmaal de manier is waarop dit soort strijd verloopt. Zoals in de inleiding van deze publicatie is gezegd, kunnen de Belgische sociale verworvenheden niet zomaar toegepast worden op werknemers zonder papieren; de strijd moet worden ‘overgedaan’.

  Maak een checklist:

• Welke doelstellingen heeft mijn organisatie voor de werking met werknemers zonder papieren? Hoeveel werknemers, sectoren, regio’s wil men bereiken?
• Welke investeringen staan daartegenover: naar middelen, medewerkers?

• Welke plaats krijgen werknemers zonder papieren in de officiële standpunten en het politieke werk van mijn organisatie?

Volgende hoofdstuk:
Structurele oplossingen